Informacje po zabiegu
Wiemy jak trudne jest zapamiętanie wszystkich naszych wskazówek, jakie nasi pacjenci słyszą będąc w naszym gabinecie. Dlatego dla ułatwienia i wsparcia pozabiegowego opisujemy zalecenia, które są pomocne w utrzymaniu dobrego stanu miejsca po zabiegu, jak i dobrego samopoczucia pacjenta
Zalecenia dla pacjentów po usunięciu zęba
Aby rana po ekstrakcji, czyli usunięciu zęba, goiła się szybko i bez powikłań, należy pamiętać o kilku ważnych punktach.
- Po usunięciu zęba z gabinetu pacjent wychodzi przygryzając gazik (opatrunek uciskowy). Należy trzymać go w jamie ustnej 15-30 minut.
- Letnie, półpłynne pokarmy można spożyć po około 2 godzinach od ekstrakcji.
W dniu zabiegu nie należy:
- Płukać jamy ustnej – nie chcemy wypłukać skrzepu, który pełni funkcję naturalnej bariery ochronnej.
- Palić papierosów i spożywać alkoholu.
- Jeść twardych, gorących pokarmów.
Niezwykle ważny aspekt podczas gojenia ran po usunięciu zęba: higiena jamy ustnej.
Po upływie doby od ekstrakcji można zacząć delikatnie płukać jamę ustną łagodną płukanką bez alkoholu (Alfa Implant), w taki sposób, aby nie uszkodzić skrzepu – najlepiej jedynie trzymając płyn w ustach, przy delikatnych ruchach głowy przelewać go z jednej strony na drugą.
Szczotkowanie zębów powinno się odbywać przy użyciu szczoteczki z miękkim włosiem, uważając na podrażnione tkanki.
Jak zadziałać przeciwobrzękowo?
Zalecane jest stosowanie zimnych, suchych okładów (można kupić gotowe kompresy chłodzące w aptece lub przygotować samodzielnie). Aby nie odmrozić sobie policzka, co kilkanaście minut należy zrobić przerwy w chłodzeniu.
Środki przeciwbólowe – jakie można stosować, a jakich unikać?
W razie bólu, kiedy znieczulenie przestało już działać, można zastosować środki przeciwbólowe. Przy braku innych przeciwwskazań może to być Paracetamol lub Ibuprom.
Należy unikać środków zawierających pochodne kwasu acetylosalicylowego (Aspiryna, Polopiryna). Mogą one zwiększyć ryzyko krwawienia pozabiegowego.
Usunięcie zęba, a antybiotyk
U zdrowych, nieobciążonych chorobami ogólnoustrojowymi pacjentów nie zaleca się stosowania antybiotyku po usunięciu zęba, nawet w przypadku trzecich zębów trzonowych czyli ósemek.
Działanie antybiotyku w tym przypadku ma chronić przed zakażeniem odległym, którego punkt wyjścia miałby znajdować się w zębodole po ekstrakcji. W stomatologii, w profilaktyce zakażeń bakteryjnych, kluczowe znaczenie ma właściwa higiena jamy ustnej (rola pacjenta), oraz zachowanie odpowiednich zasad aseptyki i antyseptyki podczas zabiegu.
W przypadku przedłużonego krwawienia należy skontaktować się z lekarzem.
Zalecenia dla pacjentów z aparatem Invisalign
Invisalign to przezroczysty aparat ortodontyczny prostujący zęby. Na podstawie cyfrowego skanu pacjent dostaje zestaw specjalnie dostosowanych nakładek. Wykonuje się je z przezroczystego tworzywa, dzięki czemu efekt estetyczny satysfakcjonuje wszystkich pacjentów. Można je zdejmować do jedzenia i picia, przez co zdecydowanie ułatwia utrzymanie idealnej higieny – jeden z największych problemów podczas noszenia aparatów stałych.
Zakładanie:
- Lekarz zaleca okresy odstępów między kolejnymi nakładkami czego należy przestrzegać. Nigdy nie powinno to być mniej niż 7 dni.
- Jednak, jeśli z jakiegoś powodu okaże się, że pacjent nie może wymienić nakładek na nowe, należy przez cały czas nosić poprzednie.
- Nakładki należy użytkować zgodnie z kolejnymi numerami. Przy zmianie nakładek trzeba dokładnie się upewnić, że sięgamy po odpowiednią z serii.
- Przed włożeniem nakładki umyć dłonie i przepłukać nakładkę wodą.
- Przy stosowaniu pierwszych nakładek należy zarezerwować spokojny czas na odnalezienie toru wprowadzania, później będzie to już automatyczna czynność.
- Nakładki wkładamy palcami, bez dociskania zębami przeciwstawnymi.
- Nakładki należy nosić tyle godzin w ciągu dnia, ile jest to możliwe. Minimum 22 godziny dziennie, zdejmując aparat jedynie do jedzenia, picia i mycia zębów.
Ważna rada: Należy zawsze zachować sobie jedną nakładkę “do tyłu”. Jeśli okaże się, że nowe nakładki zostaną uszkodzone, zginą, lub nie będzie można ich prawidłowo założyć, wracamy do poprzednich.
Higiena:
- Zdejmujemy nakładki do posiłków i picia, każdorazowo odkładając je do specjalnego, dołączonego opakowania.
- W nakładkach można pić wodę. Do picia słodkich, słodzonych napojów należy je zdjąć.
- Nakładki myjemy miękką szczoteczką i niewielką ilością pasty. Nie powinna być to pasta wybielająca, może ona zawierać substancje ścierne i przyczynić się do zniszczenia nakładki.
- W zestawie znajdują się specjalne tabletki “Cleaning Crystals”, do stosowania w przypadku przebarwienia nakładki.
Czego unikać?
- W nakładkach nie wolno palić papierosów, mogą one przebarwić materiał z którego zostały wykonane.
- Zabronione jest samodzielne korygowanie nakładek. Jeśli z jakiegoś powodu nie pasują, nie można ich założyć, należy skontaktować się ze swoim lekarzem ortodontą.
Ważne
Pacjenci powinni pojawiać się na planowanych wizytach i stosować do zaleceń lekarza. W plan leczenia Invisalign mogą być wpisane dodatkowe procedury wymagające obecności w gabinecie. Kontrola lekarza ortodonty jest niezbędna do prawidłowego przebiegu leczenia.
Zalecenia dla pacjentów z aparatem stałym
U pacjenta użytkującego stały aparat ortodontyczny utrzymanie prawidłowej higieny jest znacznie utrudnione. Z drugiej jednak strony, nie ma możliwości osiągnięcia pełnego sukcesu klinicznego (i pięknego efektu estetycznego) bez dołożenia szczególnej uwagi pacjenta do idealnej higieny i przestrzegania zaleceń lekarza ortodonty.
Jak utrzymać prawidłową higienę jamy ustnej w stałym aparacie ortodontycznym?
● Pacjent powinien szczotkować zęby pastą z fluorem po każdym posiłku. Zamki ortodontyczne naklejone na zęby są miejscem zalegania resztek pokarmu i odkładania złożonej z bakterii próchnicotwórczych płytki nazębnej.
● Płukanie jamy ustnej wodą po sokach, napojach typu cola, czy kawie, aby zneutralizować kwasowe pH.
● Stosowanie szczoteczek międzyzębowych oraz specjalnych nici dentystycznych przeznaczonych do aparatów stałych.
● Pomocny może być irygator, czyli urządzenie służące do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych za pomocą płynu (wody lub płukanki) “wstrzeliwanego” pod ciśnieniem.
Co z dietą podczas noszenia aparatu ortodontycznego?
Produkty, których należy stanowczo unikać:
● Guma do żucia.
● Ciągnące, klejące cukierki takie jak krówki.
● Wszystkie twarde pokarmy należy najpierw rozdrobnić.
Ostrożność – na co należy uważać?
● Nie należy odgryzać pokarmów przednimi zębami.
● Niektórzy pacjenci mają nawyk nagryzania na ołówki czy długopisy, co może doprowadzić do odłamania zamków. W takim przypadku należy szczególnie kontrolować takie przyzwyczajenia.
Awaria podczas noszenia stałego aparatu, co robić?
● W sytuacji kiedy odkruszył się zamek lub łuk ortodontyczny z jakiegoś powodu zaczął ranić błonę śluzową policzka drażniący element należy pokryć woskiem ortodontycznym, którzy pacjenci dostają na początku leczenia. Taki woski można kupić również w aptece czy popularnych drogeriach.
● Następnie należy skontaktować się z lekarzem, szczególnie jeśli sytuacja miała miejsce tuż po wizycie, a do kolejnej zostało jeszcze kilka tygodni.
Przestrzeganie harmonogramu wizyt:
● Efektywne leczenie ortodontyczne wymaga przestrzegania odpowiednich terminów wyznaczonych przez lekarza ortodontę. Łuki, sprężyny i inne elementy aparatu mają określony czas i siłę działania, dlatego opuszczanie wizyt może znacznie skomplikować przebieg leczenia.
Leczenie ortodontyczne to współpraca polegająca na wykorzystaniu wiedzy i umiejętności lekarza a także starań i sumienności pacjenta. W przypadku niestosowania się do zaleceń, ortodonta może być zmuszony do wcześniejszego zdjęcia aparatu, ponieważ w takim przypadku ryzyko powikłań po leczeniu znacznie się zwiększa.
Jak długo działa znieczulenie?
Współczesna stomatologia dysponuje szeregiem środków znieczulających, dzięki którym wykonywane zabiegi stają się komfortowe i zupełnie bezbolesne. Wskazaniem do znieczulenia są wszystkie procedury stomatologiczne w których obawiamy się o wystąpienie bólu. Znieczulenia są bezpieczne i łatwo dostępne, nie ma więc potrzeby narażania pacjenta na dolegliwości bólowe. Leki znieczulające mogą być aplikowane powierzchniowo, na błonę śluzową, w postaci żelu lub sprayu, najczęściej w tym celu wykorzystuje się lidokainę. Za pomocą cienkiej igły wykonuje się znieczulenie nasiękowe lub przewodowe. Takie znieczulenie utrzymuje się dłużej i pozwala na wyłączenie dolegliwości bólowych na większej powierzchni jamy ustnej.
Jak długo działa znieczulenie?
Na długość działania znieczulenia stomatologicznego wpływa rodzaj użytego leku oraz technika znieczulania.
● Najszybciej ustępuje działanie znieczulenia powierzchniowego, bez użycia igły. Czas trwania tak wykonanego znieczulenia wynosi do 20 minut, czyli najczęściej ustępuje jeszcze przed opuszczeniem gabinetu stomatologa.
● Efekt znieczulenia nasiękowego, podawanego cienką igłą w okolice dziąsła przy zębie, który będzie leczony trwa około godziny do dwóch. Takie znieczulenie wykorzystuje się najczęściej przy prostym opracowaniu próchnicy, bez obnażenia miazgi zęba i konieczności leczenia endodontycznego (kanałowego).
● Znieczulenie przewodowe podawane jest w okolicy pnia nerwu, po szerokim otwarciu ust przez pacjenta. Z wyżej wymienionych to najmniej przyjemne znieczulenie, jednak pozwala na zniesienie czucia na dużej powierzchni jamy ustnej. Takie znieczulenie trwa około 2-3, maksymalnie 4 godziny.
Kiedy można jeść po znieczuleniu u stomatologa?
● Zaleca się odczekanie do całkowitego ustąpienia objawów znieczulenia. Przedwczesne jedzenie pokarmów rodzi niebezpieczne sytuacje, jak uszkodzenie przez pogryzienie policzka, wargi. Ryzyko niesie też spożywanie gorących napojów, ponieważ może dojść do poparzenia.
Po jakim czasie można jeść?
Jednym z najczęściej zadawanych pytań jakie pada po wizycie u stomatologa jest “po jakim czasie mogę coś zjeść?”
Komplikacje pojawiają się już na początku, ponieważ nie istnieje jeden właściwy schemat postępowania. Wszystko zależy od tego, czego dotyczyła wizyta, jaki zabieg był wykonywany, a żeby było jeszcze trudniej – jaki materiał został użyty.
Najczęstszy przypadek to wypełnienie ubytku w zębie, czyli mówiąc potocznie założenie plomby.
● W przypadku najczęściej obecnie używanych wypełnień materiałem kompozytowym (czyli tym ładnym, który nie odróżnia się od naturalnego koloru zęba) można jeść i pić od razu. Taki materiał twardnieje “na żądanie”, przy użyciu niebieskiego światła lampy.
● Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy stomatolog podał znieczulenie. W takim przypadku zaleca się wstrzymanie z jedzeniem do momentu ustania działania środka znieczulającego. Niestety istnieje ryzyko, że przy działającym znieczuleniu pacjent pogryzie sobie język lub wargę i nawet tego nie poczuje.
● Wypełnienie chemoutwardzalne, czyli najczęściej o barwie białej, wymaga odczekania z jedzeniem i piciem około godzinę-dwie. Takie wypełnienia często zakładane są u dzieci lub u dorosłych w trakcie leczenia endodontycznego przeprowadzanego na kilku wizytach.
Wskazówka: aby uniknąć przebarwień kompozytu, chcąc zachować estetykę uśmiechu, na przykład, kiedy wypełnienie zakładane było w przednich zębach, przez 3-5 dni należy unikać barwiących produktów spożywczych. Do tej grupy należą buraki, kurkuma czy czerwone wino.
Wskazówki po wszczepieniu implantu
Implant uważany jest obecnie za najlepsze z możliwych rozwiązań protetycznych do uzupełnienia luki po utraconym zębie. Wykorzystując wszczepy śródkostne, czyli implanty, uzyskuje się rozkład sił zgryzowych najbardziej zbliżony do tego, który występuje w uzębieniu naturalnym. Tytan, z którego wykonuje się implanty, jest materiałem biozgodnym, co oznacza, że organizm nie traktuje go jako ciała obcego. To rozwiązanie trwałe, estetyczne i komfortowe dla pacjenta.
Aby proces osteointegracji, czyli połączenia implantu z otaczającą go kością przebiegł pomyślnie, konieczne jest przestrzeganie niżej wymienionych wskazań.
Zalecenia w dniu zabiegu:
● Po wyjściu z gabinetu pacjent może zacząć jeść i pić po ustaniu działania znieczulenia, czyli w momencie odzyskania pełnego czucia.
● Napoje powinny być zimne lub letnie, nie gorące.
● Zalecana jest lekkostrawna dieta, która w pierwszych dniach po implantacji powinna bazować na zimnych, półpłynnych pokarmach. Należy zrezygnować z orzechów, wszelkich chrupiących oraz ciągnących produktów.
● Gryzienie wyłącznie stroną przeciwną, nieoperacyjną.
● Aby złagodzić obrzęki warto przykładać do policzka delikatne okłady, co kilka minut robiąc przerwy tak aby nie odmrozić tkanek miękkich.
Zalecenia ogólne:
● Po zabiegu implantacji wskazane jest unikać ciężkiego wysiłku fizycznego. Niewskazane są narażone na urazy sporty ekstremalne,
● Nie wolno palić papierosów i spożywać alkoholu – utrudniają one regenerację rany.
● Bardzo ważna jest świadoma kontrola języka – nie wolno dotykać i drażnić okolicy implantu.
Higiena:
● Płukanie jamy ustnej musi być bardzo ostrożne, najlepiej aby przypominało przelewanie płynu ze strony na stronę.
● Polecane są płukanki bez alkoholu w składzie (Alfa Implant, Eludril bez alkoholu).
● Regularne mycie jamy ustnej miękką szczoteczką, uważając na okolicę wszczepionego implantu.
Higiena jamy ustnej to niezwykle ważna składowa prawidłowego wgajania implantu oraz regeneracji rany pozabiegowej. Bez idealnej dbałości o higienę ze strony pacjenta, nawet książkowo przeprowadzony zabieg będzie miał znacznie pogorszone rokowanie a w skrajnych przypadkach może dojść do utraty wszczepu.
Zalecenia podczas leczenia periodontologicznego
Periodontologia to dział stomatologii, który zajmuje się przyzębiem. Najprościej mówiąc, choroby przyzębia obejmują dziąsła, okostną i kość otaczającą zęby. Pacjenci obserwujący krwawienie dziąseł, ich rozpulchnienie, zmianę barwy, obrzmienie, ruchomość zębów lub odsłonięcie powierzchni korzenia, czyli recesje dziąsłowe, powinni udać się właśnie do lekarza periodontologa.
Leczenie periodontologicze to współpraca oparta między pacjentem a lekarzem. Sukces kliniczny możliwy jest do osiągnięcia tylko w przypadku dużych starań i stosowania się do zaleceń przez pacjenta.
Zalecenia dla pacjenta periodontologicznego:
● Dbanie o higienę jamy ustnej w zalecony podczas instruktażu sposób. W zależności od zdiagnozowanej choroby lekarz pokazuje w jaki sposób skutecznie oczyszczać jamę ustną. Szczotkowanie (najczęściej miękką szczoteczką) powinno być wykonywane minimum dwa razy dziennie, przez 2-3 minuty.
● Oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych – nici dentystyczne, szczoteczki międzyzębowe, irygator. To bardzo ważna składowa idealnej higieny jamy ustnej. Zaleganie płytki właśnie w tych miejscach sprzyja chorobom przyzębia. Krwawienie podczas nitkowania najczęściej spowodowane jest procesem zapalnym wywołanym przez zalegające w przestrzeniach międzyzębowych bakterie.
● Stosowanie płukanek z chlorheksydyną – Eludril, Alfaimplant. Substancja ta wykazuje silne działanie bakteriobójcze. Nie powinna być jednak stosowana dłużej niż przez dwa tygodnie, ponieważ po takim okresie może przebarwić zęby.
Zalecenia po zabiegach periodontologicznych:
● Jeśli lekarz zalecił antybiotyk, leki przeciwbólowe lub przeciwobrzękowe – stosowanie według wskazań.
● Zimne okłady przykładane do policzka w okolicy zabiegowej, jednak robiąc przerwy, co zapobiega odmrożeniom tkanek miękkich.
● Miękka, półpłynna dieta z unikaniem gorących pokarmów.
● Unikanie żucia pokarmów po stronie zabiegu.
● Szczotkowanie zębów bardzo miękką szczoteczką zgodnie z zaleceniami stomatologa. Niektóre zabiegi całkowicie wyłączają tę strefę z możliwości używania szczoteczki.
● Płukanie jamy ustnej preparatem bez alkoholu, najlepiej z chlorheksydyną (uwaga, klasyczny Eludril stworzony jest na bazie alkoholu!). Płukanie nie może być energiczne, powinno polegać na delikatnym przelewaniu płynu ze strony na stronę.
● Palenie papierosów i picie alkoholu jest zabronione.
● Szczególna uwaga na okolicę pozabiegową powinna być skupiona na tym aby nie rozciągać, nie napinać i nie rozgrzewać tkanek.
Zalecenia w trakcie i po leczeniu kanałowym
Endodoncja to dziedzina stomatologii zajmująca się leczeniem kanałowym zębów. Miazga, czyli tkanka wypełniająca ząb, jest bogato unaczyniona i unerwiona. Pełni funkcje odżywcze, czuciowe, obronne. Kiedy dojdzie do zapalenia lub urazu należy przeprowadzić leczenie endodontyczne polegające na usunięciu miazgi i wypełnieniu kanału zęba specjalnym materiałem. Takie postępowanie pozwala na zachowanie zęba w jamie ustnej, chroniąc jednocześnie przed powstaniem zapalenia w kości otaczającej ząb.
Zalecenia dla pacjentów leczonych endodontycznie:
● Powstrzymać się od jedzenia do momentu ustania znieczulenia. Przy działającym znieczuleniu pacjent może pogryźć swój policzek lub wargę i nawet tego nie poczuć.
● Jeśli leczenie jednego zęba wykonywane jest na więcej niż jednej wizycie a pomiędzy nimi lekarz zakłada opatrunek tymczasowy, należy unikać gryzienia pokarmów.
● Mogą wystąpić przejściowe dolegliwości w obszarze leczonego zęba takie jak wzmożona wrażliwość.
● Po leczeniu kanałowym należy badać radiologiczne okolicę korzenia leczonego zęba (zębowe zdjęcie RTG) co 6 miesięcy lub co roku, w zależności od zaleceń lekarza.
Konsultacja z lekarzem wskazana jest w przypadku, gdy:
● Wzmożona wrażliwość po leczeniu endodontycznym utrzymuje się dłużej niż tydzień.
● Pojawił się obrzęk policzka.
● Jeśli po kilku miesiącach/latach od leczenia pojawi się ból lub jakiekolwiek niepokojące objawy – zaczerwienienie, obrzęk, wygórowanie błony śluzowej.